زالو درمانی برای چه بیماری‌های استفاده می‌شود؟

معمولا این عمل برای درمان بیماری‌هایی که با مشکلات خونی و گرفتگی عروق در ارتباط هستند استفاده می‌شود. برخی از این بیماری‌ها عبارتند از:

• بیماری‌های پوستی مانند جوش‌ها و آکنه؛
• درمان کوفتگی، ورم و صدمات خون‌مردگی؛
• دوام بافت در جراحی‌های پیوندی؛
• درمان بیماری‌های حرکتی مانند آرتروز؛
• درمان بیماری‌های مفصلی مانند روماتیسم مفصلی؛
• درمان برخی از بیماری‌های چشمی و از بین بردن تورم‌های چشم؛
• درمان بیماری‌های گوش و از بین بردن عفونت‌های گوش؛
• از بین بردن مشکلات تنگی عروق و درمان بیماری‌های قلبی عروقی؛
• برطرف کردن اختلالات گردش خون به ویژه در دست‌ها و پاها؛
• درمان حالت سردی و گزگز پاها در بیماران دیابتیکی؛
• درمان اسپاسم و دردهای عضلانی.

نکات مهم قبل از زالو درمانی

قبل از انجام عمل زالو درمانی باید به نکات زیر توجه نمایید.

• کسانی که داروهایی مانند وارفارین، آسپرین،کلوپیدوگرل، اسویکس، پیریدامول و قرص‌های مسکن استفاده می‌کنند باید سه روز قبل از انجام این عمل با مجوز پزشک متخصص خود مصرف آن‌ها را قطع کنند.
• محلی که قرار است زالو در آنجا قرار بگیرد باید قبل از عمل، از هرگونه موی اضافه پاک‌سازی شود.
• انجام بادکش، حجامت یا فصد خون برای پاک‌سازی بدن از خون‌های کثیف، رقیق ساختن خون و پاک‌سازی کبد می‌تواند کارایی این عمل را فوق العاده افزایش می‌دهد.
• خوردن میوه‌ها و غذاهای سرد مثل لبنیات، تخم‌مرغ، کاهو، آش‌جو و حبوبات تا 8 ساعت قبل از انجام عمل ممنوع است.
• مصرف رب انار، انار، گلاب و داروهای مسهل یک هفته قبل از انجام عمل درمان توسط زالو، تاثیر آن را افزایش می‌دهد.
• اصلاح سبک غذا خوردن و خوابیدن، پرهیز از پرخوری و بی‌خوابی اثر درمانی با زالو را افزایش می‌دهد.
• انجام این عمل برای خانم‌های باردار و کسانی که دوره عادت ماهیانه را سپری می‌کنند ممنوع است.
• حمام طولانی، رفتن به سونا و استفاده از جکوزی قبل از عمل جایز نیست.
• هر نوع تغییر در حالات روحی مانند استرس، اضطراب و هیجان‌های روحی تاثیر منفی روی انجام این عمل دارد که باید قبل از آن کنترل کنید.
• قبل از انجام عمل در صورتی‌که دچار خشکی یا تلخی دهان شدید با خوردن مقداری رب انار یا رب آلو می‌توانید آن را رفع نمایید.
• در صورتی‌ بروز تهوع، اسهال، تکرر ادرار و مشکلات گوارشی آن را با پزشک خود در میان بگذارید.

نکات مهم بعد از زالو درمانی

نکاتی که پس از انجام این عمل باید رعایت نمایید عبارتند از:

• برای کاهش خون‌ریزی طبیعی بین 8 تا 16 ساعت باید از حرکت دادن محل خودداری نمایید. دراز کشیدن و استراحت باعث کاهش خونریزی می‌شود.
• توجه نماید تا 48 ساعت بعد از زالو درمانی، نباید موضع عمل با آب تماس داشته باشد.
• برای کاهش خارش محل زخم که احتمال دارد پس از 24 ساعت شروع شود و تا یک هفته ادامه داشته باشد، می‌توانید از روغن بنفشه، گشنیز و روغن کافور استفاده کنید.
• پس از انجام این عمل باید از تنش‌های روحی، اضطراب، استرس و هیجانات بدنی دوری نمایید.
• تا 24 ساعت خوردن غذاهایی که طبع آن‌ها بسیار گرم یا سرد بوده مانند ادویه‌های تند، نمک، تخم‌مرغ، ترشیجات و ماهی ممنوع است.
• بیشتر از غذاهای معتدل مانند کرفس، جو، گلابی، آبگوشت، شیر برنج، سیب، سکنجبین استفاده کنید.
• از برخورد آب سرد و سرما با محل گزیدن زالو که باعث تورم آن می‌شود جلوگیری نمایید.
• توجه کنید خوردن غذاهای سنگین و چرب پس از انجام این عمل بسیار مضر است.
• بعد از عمل حتی المقدور از پیاده‌روی یا سرپا ایستادن خودداری نمایید.
• خوابیدن تا 6 ساعت بعد از عمل ممنوع است.
• حمام آب گرم پس از انجام این عمل جایز نیست.
• بهتر است هر 8 ساعت یک لیوان شربت عسل میل نمایید. همچنین خوردن آب انار و گلاب برای تجدید قوا بسیار مفید است.
• در صورت بروز علائم نادری مانند تپش قلب شدید، بالا رفتن فشار خون، اضطراب، سردرد شدید، لرزش بدن و رنگ پریدگی با پزشک متخصص مشورت نمایید.
• پس از عمل در صورت خشکی و عطش دهان از ماءالشعیر استفاده کنید.
• برای جبران خون از دست رفته تا 5 شب گوشت کبابی گوسفند، بدون نان و برنج همراه سماق و لیمو ترش میل نمایید.

انتقال بیماری توسط زالو

زالوهایی که برای انجام این عمل استفاده می‌شوند، در محیط آزمایشگاه در شرایط بسیار استریل و بهداشتی پرورش پیدا می‌کنند. به همین دلیل فاقد هرگونه میکروب و بیماری هستند. همچنین به دلیل اینکه زالوهای پزشکی مورد استفاده در زالو درمانی یکبار مصرف هستند باعث انتقال بیماری بین افراد نمی‌شوند. در غیر اینصورت احتمال انتقال بیماری‌های مانند هپاتیت را دارند.

نوع زالو

 مهم‌ترین نکته در انجام این روش درمانی، نوع زالویی است که برای این‌ کار انتخاب می‌شود. زالوی پزشکی با نام علمی Hirudo medicinalis جزء جانداران خونخوار است. طول این زالو بین 5 تا 12 سانتی‌متر بوده و رنگ‌های متنوعی مانند زیتونی، سیاه، قهوه‌ای یا قهوه‌ای مایل به سیاه دارد.

در بین گونه‌های موجود در جهان، زالو شرقی که در ایران پرورش پیدا می‌کند یکی از بهترین انواع این موجود کوچک برای درمان بیماری‌ها است. این موجود بیشتر از وزن بدنش قادر به تولید آنزیم‌های درمانی در بزاق دهان خود بوده، به حدی که وقتی به بدن می‌چسبد، از زیر بدن کوچک حیوان آنزیم‌ها می‌چکند.

خواص زالو درمانی

این عمل با توجه به آنزیم‌هایی که در بزاق دهان زالو وجود دارد، دارای خواص زیر است.

• خاصیت بی‌حسی و کاهش درد؛
• گشودگی عروق به کمک ماده هیستامین؛
• خاصیت ضد انعقاد خون به کمک آنزیم هیالورونیداز؛
• خاصیت آنتی بیوتیک برای رفع بیماری‌هایی مانند سل و اسهال خونی و دیفتری؛
• حل کردن قوی موکوس به کمک آنزیم هیالورونیداز؛
• خاصیت ضدالتهابی.

آنزیم‌ها و تركیبات موجود در بزاق زالو

بزاق دهان زالو بیش از 100 نوع ماده حیاتی دارد که برای درمان بسیاری از بیماری‌ها مفید هستند. به همین دلیل این موجود کوچک جایگاه ویژه‌ای برای درمان بیماری‌ها در طب نوین دارد. در ادامه به بیان برخی از مهم‌ترین آنزیم‌ها و ترکیبات موجود در آب دهان زالو می‌پردازیم.

1. بدلین: این آنزیم با مهار کردن پروتئازها از پخش شدن تورم در بافت‌ها جلوگیری می‌کند.

2. آپیراز: این آنزیم از تجمع پلاکت‌ها جلوگیری کرده و باعث روان شدن جریان خون می‌شود.

3. اگلین: این آنزیم خاصیت ضد تورم و اکسیداسیون دارد.

4. دستابیلاز: این آنزیم که از تجمع پلاکت‌های بدن جلوگیری می‌کند، لخته‌های خونی موجود در بدن را از بین می‌برد.

5. هیالورونیداز: این آنزیم علاوه بر فاکتور پخش کننده خون، یک آنتی بیوتیک قوی محسوب می‌شود. این ماده با حذف مواد بافتی، زمینه را برای پخش شدن بزاق زالو فراهم می‌کند. در نتیجه زالو می‌تواند به بافت‌هایی که دورتر از محل گزیدگی قرار دارند دسترسی پیدا کند.

6. لیپازها و استرازها: این مواد در روند زالو درمانی چربی‌ها را تجزیه کرده و خاصیت درمانی بزاق را افزایش می‌دهند.

7. آنتی الاستاز: این آنزیم با تاثیر بر عملکرد الاستاز، می‌تواند الاستین پوستی را کاهش دهد.

8. ماده گشودن رگ‌ها: این ماده به‌ طور کامل شناخته نشده، اما متخصصان اعتقاد دارند که عملکردی مانند هیستامین دارد و از 34 غده مغذی که در طول اندام زالو قرار دارند، ترشح می‌شود.

9. منوكسید نیتروژن سنتتاز: این ماده باعث ترمیم اعصاب صدمه دیده در اطراف عروق محل نیش زالو می‌گردد.

10. اورگلاز: این ماده برای درمان آرتروز بسیار مفید است.

11.کتوکلامین: این آنزیم پایه‌های عصبی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و عملکردی شبیه دوپامین و سروتونین دارد.

هورمون هیرودین

وجود ماده هیرودین در ترکیبات بزاق دهان زالو  به عنوان یک ماده فیبرینولیتیک عمل کرده و از انعقاد خون جلوگیری می‌نماید. همچنین این ماده عملکرد ضد پلاکتی برای جلوگیری از به هم چسبیدن پلاکت‌ها دارد که در انجام عمل زالو درمانی به کار می‌رود.

مکانیزم عمل هیرودین

این پروتئین شامل 65 نوع اسید آمینه بوده که موادی مانند همنتین و آنتی استاتین موجود در بزاق زالو عملکرد آن را تقویت می‌کنند. وقتی جایی از بدن بریده می‌شود فاکتور 12 یا هاگمن در خون آزاد می‌شود و با فعال شدن آنزیم پروتئاز ترومبین، فیبرینوژن به فیبرین تبدیل شده و خون را در محل بریدگی منعقد می‌کند. هیرودین مانع فعال شدن آنزیم پروتئاز ترومبین شده، در نتیجه از انعقاد خون جلوگیری می‌کند.

خواص هیرودین

• این ماده با انبساط ماهیچه‌های صاف باعث باز شدن جداره عروق می‌شود.
• این ماده برای فعال شدن به کوفاکتور نیاز ندارد.
• اثرات پایدار و یکنواخت دارد.
• اثر مستقیم بر روی مهار ترومبین دارد.
• هیچ مسمومیتی ندارد.
• بی‌حسی موضعی ایجاد می‌کند.
• خاصیت آنتی باكتریال، خاصیت ضد التهابی، آنتی كواگولانت‌، آنتیترومبوتیک، آنتی ایسكمیك و تحریك‌كننده سیستم ایمنی از خواص این ماده به حساب می‌آیند.

سخن پایانی

در این مقاله سعی کردیم خواص درمانی با زالو را به صورت مختصر و قابل فهم برای شما توضیح دهیم. این جاندار کوچک می‌تواند آنزیم‌های بسیار مفیدی را برای درمان مشکلات و بیماری‌های مختلف بدن ترشح نماید. به همین دلیل پزشکان در حال تحقیق بر روی بزاق دهان زالو بوده تا بتوانند داروهای درمانی مختلفی را تولید کنند. افرادی که تمایل دارند این عمل درمانی را انجام دهند، بهتر است با انتخاب یک مرکز و کلینیک پزشکی معتبر که تمامی اصول بهداشتی را از زمان پرورش، نگهداری، مراحل درمانی و مراقبت‌های پس از آن به درستی انجام می‌دهد، انتخاب و به انجام این عمل اقدام نمایند.